مرداد 90 - خشوییه ــــــــ خشوبیه

خشوییه ــــــــ خشوبیه

RSS |خانه |ارتباط با من| درباره من|پارسی بلاگ

هر چیزی کمیاب گردد عزیزتر می شود، جز دانش که هر چه فراوان گردد گرامی تر شود . [امام علی علیه السلام]

»» ادامه دانستنی های ادبیات (شروع)

هنگامی که یکی از دو رکن جناس از ترکیب دو واژه پدید آید:
دل خلوت خاص دلبر آمد / دلبر ز کرم به دل بر آمد

ث ) جناس ناقص قلب

هنگامی که اختلاف دو رکن جناس درجا به جایی حروف آن ها باشد :

امهال،اهمال؛ قلب،لقب؛ گنج،جنگ
ابر بهاری را فرموده تا بنات، نبات در مهد زمین بپرورد (سعدی )

? جناس خطی:
هنگامی که دو لفظ در خط و نوشتن نظیر هم باشند اما در تلفظ مختلف. مانند:

عِلم و عَلَم، سِحر و سَحَر ، گـُل و گِل.
? جناس زائی:
هنگامی که دو کلمه در همه اجزاء با یکدیگر شبیه باشند، جز آن که یکی حرفی افزود بر دیگری یا متفاوت از دیگری داشته باشد، مانند:
دور از تو، مرا، عشق تو کرده‌ست به حالی / کز مویه چو موئی شدم از ناله چو نالی

? جناس صامت:

جناس صامت یکی از جلوه های موسیقی در شعر است و به هم جنس بودن حروف بی صدا که قبل یا بعد از حروف صدادار مختلف تکرار شود. گویند. برای نمونه تکرار حروف بی صدای"ص" یا "ف" در بیت زیر از حافظ:
نقد صوفی نه همه صافی بی غش باشد / ای بسا خرقه که مستوجب آتش باشد

? جناس محرف:

جناس محرف یا جناس آوایی نوعی از جناس است که در آن حروف بی صدا در ابتدای کلمات نزدیک به هم (با فاصله‌ی اندک) تکرار شوند. برای نمونه تکرار صدای "س" در بیت زیر:
این سو کشان سوی خوشان، وان سو کشان با ناخوشان / یا بگذرد یا بشکند، کشتی در این گرداب‌ها (مولوی)
? جناس مفروق:
نوعی جناس مرکب است که دو کلمه در لفظ مشابه و در خط مختلف باشند مانند:
تا زنده ام در راه مهر تو تازنده ام
من مرده نیم و لکن مردنیم

6- اشتقاق :

به کار گرفتن واژه هایی که هم ریشه و هم خانواده باشد را اشتقاق می نامند.
عالم، معلوم؛ مفتاح، فتوح؛ دیده، دیدار؛ لطف، لطیفه

موج زخود رفته ای تند خرامید و گفت / هستم اگر می روم گر نروم نیستم

شبه اشتقاق : در این جا واژه ها به ظاهر هم ریشه است ولی از جهت معنی ارتباطی میان آن ها نیست. مانند : عَلَم ،عالم

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » حسن سلیما نی خشویی ( چهارشنبه 90/5/12 :: ساعت 11:36 عصر )

»» دانستنی های ادبیات قسمت دوم

2ـ سجع :

معنی آواز کبوتر را دارد و در اصطلاح سخن شناسان، آوردن واژه هایی است ( واژه های سجع ) در آخر قرینه های سخن منثور به سانی که حرف آخر این واژه ها یکی باشد.

معمولن هر قرینه از یک جمله تشکیل می شود، اما گاهی نیز یک قرینه دو یا چند جمله ی کوتاه دارد.

به جمله هایی که دارای آرایه ی سجع باشند مسجّع و این کار را تسجیع می گویند.
نمونه :

- ای عزیز، در رعایت دل ها کوش و عیب کسان می پوش                               (خواجه عبدالله انصاری )
- جان ما را صفای خود ده و دل ما را هوای خود ده                                        (خواجه عبدالله انصاری )
- منّت خدای را عّزوجّل که طاعتش موجب قربت است و به شکراندرش مزید نعمت (گلستان )
- هرنفسی که فرو می رود ممّد حیات است و چون برمی آید مفّرح ذات               (گلستان )

درعبارات بالا، کوش و می پوش ، صفا و هوا، قربت و نعمت، حیات و ذات، واژه ها ی سجع به شمار می آید.
سجع متوازی

سجع متوازی آن است که در آخر دو جمله، کلماتی قرار گیرند که در وزن، عدد و حرف رَوی (حرف آخر قافیه) یکسان باشند. مثل: انیس و جلیس.
مثال‌هایی از گلستان سعدی:
سلاح از تن بگشادند و رخت و غنیمت بنهادند.
هر که دست از جان بشوید، هر چه در دل دارد بگوید.
باران رحمت بی‌حسابش همه را رسیده و خوان نعمت بی‌دریغش همه جا کشیده.

3ـ ترصیع :

به معنی جواهر نشاندن است و در اصطلاح ادبی هرگاه اجزای دو بخش از یک بیت یا عبارت، نظیر به نظیر، در وزن و واج آخر مشترک باشد، آرایه ی ترصیع پدید می آید. مانند :

ای منّور به تو نجوم جلال، وی مقّرر به تو رسوم کمال

برگ بی برگی بود ما را نوال / مرگ بی مرگی بود ما را حلال
که همه ی این زوج ها با یکدیگر هم وزن و هم قافیه است.
نمونه های دیگر:
ای کریمی که بخشنده ی عطایی و ای حکیمی که پوشنده ی خطایی (خواجه عبدالله انصاری )
بدان خدای که این افلاک را بر پای داشت و این املاک را بر جای (قاضی حمیدالدین بلخی )
باران رحمت بی حسابش همه را رسیده و خوان نعمت بی دریغش همه جا کشیده (سعدی )

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » حسن سلیما نی خشویی ( چهارشنبه 90/5/12 :: ساعت 11:35 عصر )

»» میهمانی

به نام خدا

این روزهای بی بدیل آخر ماه شعبان را قدر بدانیم. این شبها شاید دوباره تکرار نشود و رمضان دیگری برای هر کدام از ما وجود نداشته باشد تا بتوانیم خود را آماده میهمانی خدا کنیم .برایم جالب ست که در همین روزها دوستانی را سراغ دارم که به بهانه عروسی و میهمانیِ خیلی از اقوام و دوستان ، مدت هاست که در فکر بودنه اند و برنامه ریزی می کردندکه چه بپوشند و چگونه بروند و... اما این روزها با این که یک میهمانی بزرگ در پیش است و صاحب ضیافت هم فقط و فقط برای خوشحالیه دلِ میهمان ها جشن به راه انداخته ،کم تر کسی پیدا میشود که خوشحال باشد یا برنامه ریزی کند که مبادا با ریخت نامناسب و لباس نامرتب در این میهمانی حاضر شود. تازه برعکس ، یکی می گوید: ای بابا بازم ماه رمضون شد.آن دیگری: ای وای چقدر روزها بلنده !!! .آن یکی : حوصله دارن ها،یه چیزی گفتن حالا هزار و چهار صد سال پیش ؟!! یکی دکتر می شود و توصیه های پزشکی می کند ،یکی عالِم می شودو از راه های فرار برایت حرف می زند . رساله ها کلی مشتری پیدا می کنند، مشتری هایی که هر کدام دنبال یک راه فرار می گردند.خنده دارست که همین مردم برای شرکت در میهمانی هایی که برای دلِ صاحب خانه برگزار می شود کلی تدارک می بینند! مشکل این جاست که درباورمان نمی گنجد، رمضان میهمانی بزرگ الهی ست و خداوند همه برکات را برای بندگانش ، مهیا کرده است.حالا از من می شنوی،بلند شو و در قاب آیینه دلت نگاه کن وببین برای پیوستن به این ضیافت زیبایی یا زشت؟ برو ودر گنجه ی پوشش هایی که خدا برایت درتمام این سالها مهیا کرده و ببین پوششی داری که بتواند بدی هایت را بپوشاندتا در این میهمانی انگشت نما نشوی ؟ ببین چه داری که چشم روشنی و پیشکشی باشد برای صاحب ضیافت ؟ ببین با چه وسیله ای باید رفت تا به این جشن رسید و چشم دلی از عزا درآورد؟این شبها فرصت داریم تا خود را مهیا کنیم و سر ورویی صفا دهیم بلکه میهمانش بشویم و از سفره ای که مهیا کرده ست،نانی برداریم و آبی بنوشیم تابرای همیشه ی دنیاوآخرت سیر و سیراب بمانیم . آمین

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » حسن سلیما نی خشویی ( چهارشنبه 90/5/5 :: ساعت 12:9 عصر )

»» شبیه غربی بودن

سلام

یه چیز جالب میدونید برگزاری مراسم ها بخصوص عروسی ها کاواره ای وحتی بد تر شده شاید دیده باشید یا بشنوید اما تعجب نکنید

عزیزانی که تعجب نمی کنند حتما دیده اند البته

قاطی پاطی همراه دست و روبوسی وهمراه کمر گرفتن

وای؟

چه بی تربیت

واقعا پستند افرادی که زن وبچه ی را دراین مجالس می برند

تازه اگر کوچکترین اعتراضی شد ""از بی فرهنگیه""

یا نمی توانند

واقعا خاک برسرچنین افراد که فر هنگ و شخصیت را به نمایش درآوردن دختران ودیگر نوامیس خود می دانند